Zaprojektuj ogród ziołowo-warzywny

Obecnie coraz bardziej doceniamy wyhodowane ekologicznie warzywa i zioła. Gdy mamy nieco powierzchni do zagospodarowania w ogrodzie czy na balkonie, warto pokusić się o założenie własnego ogródka warzywno-ziołowego.

W innym artykule pisałam już o rodzajach ziół i ich zaletach, a także o pielęgnacji. W tym miejscu skupię się na formie, jaką mogą przybierać tego typu założenia. Zielnik czy warzywnik może stać się dodatkową ozdobą naszego ogrodu, a czasem nawet jednym z ładniejszych miejsc. Jednak najważniejsza będzie możliwość cieszenia się świeżymi i zdrowymi warzywami czy ziołami, nigdy nie pryskanymi nawozami sztucznymi lub środkami ochrony roślin.

Jak wcześniej wspominałam, dla większości ziół i warzyw potrzebne jest słoneczne, ciepłe i zaciszne stanowisko z żyzną ziemią. Na słońce nie mamy wpływu, jednak ziemię można odpowiednio przygotować, mieszając z naturalnym nawozem – obornikiem (można go kupić w formie granulatu w sklepach ogrodniczych lub… prawdziwy u rolnika) i niewielką ilością piasku. Jednak zanim to zrobimy, pomyślmy nieco nad formą, gdyż ogród z własnymi plonami ma również cieszyć oko.

Zrzut ekranu 2014-02-20 o 15.55.26

Możemy wybrać między formą swobodną, gdzie zioła czy warzywa rosną na faliście ukształtowanej rabacie w dużych rozrzuconych plamach (fot. powyżej).

Jednak bardziej popularną formą ogrodów ziołowych czy warzywnych są ściśle zaplanowane rabaty geometryczne. Między nimi wytyczone są ścieżki ziemne lub utwardzone. Tak zaplanowana przestrzeń daje poczucie ładu i porządku, charakterystycznego już dla średniowiecznych ogrodów warzywnych przy klasztorach.

e8fd7102807451f20d5366c9e6a98ee7

Tutaj (fot. powyżej) rabaty zaplanowano w kształt trójkątów.  Mieszczą się na nich różnokolorowe odmiany sałaty, szczypiorek. Ozdobną funkcję pełnią biało kwitnące róże oraz fioletowa szałwia.

c8521878c71e70b647a8ad09c940c256

W powyższym przypadku, fragment ogrodu warzywnego zaaranżowano w pobliżu altany. Rośliny znajdują się na rabatach obrzeżonych matą słomianą lub innym podobnym materiałem. Nawierzchnię wokół stanowi krótko koszony trawnik. Aby było bardzie ekologicznie powinna to być łąka kwietna (mieszanka kwiatów zamiast trawnika). Wtedy także pszczoły będą miały pożytek z tego zakątka w ogrodzie.

1193d6df70561703573e16260ea45ca8

Tutaj z kolei rośliny posadzono na podwyższonych rabatach otoczonych drewnianymi belkami. Na przesłonach z gałęzi oddzielających skrzynki miejsce znajdują wszelkiego rodzaju pnącza, np. groszek pachnący. Do rabat prowadzą nas ceglane, pięknie kontrastujące z zielenią warzyw ścieżki.

084da5c4fc42d53f4ef4c7795aa05b52

Na zdjęciu powyżej, ogród ziołowo-warzywny potraktowano bardzo poważnie, gdyż ta część zajmuje dużą powierzchnię. Założenie otoczone zostało strzyżonym żywopłotem. Główne ścieżki wyłożono kamiennymi płytami, a przestrzenie między rabatami wysypano żwirem. Rabaty przyjmują geometryczne, starannie zaplanowane kształty. Na niektórych znajdują się także doniczki czy tyczki dla roślin pnących.

79f372e72c36d99d26f15fc323139e95

Dla tego ogródka ziołowego wygospodarowano miejsce na trawniku. Zbudowano z cegły podniesioną rabatę, którą podzielono na cztery kwatery z różnego rodzaju ziołami. Po środku znajduje się studnia z zegarem słonecznym. W tle pergola z roślinami pnącymi.

Podsumowując, ogrody ziołowo-warzywne najczęściej projektuje się w określonych, geometrycznych ramach. Podniesione zazwyczaj rabaty stwarzają dogodne warunki do rozwoju roślin. Łatwiej także jest utrzymać je w porządku. Gdy rośliny posadzimy w równych rzędach, bez problemu możemy obliczyć ilość potrzebnych sadzonek.

Otoczenie tego typu ogrodu nawiązuje zwykle do sielskiego charakteru wsi i powinno składać się z naturalnych materiałów, takich jak drewno, wiklina, cegła czy kamień. Rośliny bardzo dobrze prezentują się na tle tak dobranych elementów.

Warto wprowadzić także nieco roślin ozdobnych, które urozmaicą grządki z warzywami czy ziołami. Mogą to być krzewy ozdobne (róże, budleje) bądź szczepione na pniach kwitnące drzewka. Można także dodać niskie kwitnące rośliny na obwódkach rabat, które kolorem podkreślą barwę liści warzyw czy ziół.

Pamiętajmy także o roślinach pnących (fasola, groszek pachnący, nasturcja), aby stworzyć im dogodne warunki w postaci podpórek i stelaży, które mogą być także dodatkową ozdobą, jeśli wykonane będą z wikliny czy drewnianych deszczułek.

d4d70c05e177b219d1cb8a8dfe7faed9

Anna Domańska-Maksymowicz

Zdjęcia za pośrednictwem http://www.pinterest.com/owcaa/ogród-ziołowowarzywnyherb-garden/ 

Kwiatki na talerzu

Post o smażonych w cieście kwiatostanach czarnego bzu, wzbudził duże zainteresowanie. Czy jest zatem więcej kwiatów hodowanych w ogrodzie, które  mogą być jadalne? Oczywiście jest ich nawet całkiem sporo.

Pamiętajmy, że najlepsze i najzdrowsze są rośliny o znanym nam pochodzeniu, niepryskane i rosnące z daleka dróg. Do jedzenia nie nadają się kwiaty i owoce rosnące w miastach czy pochodzące ze sklepów z kwiatami. Zbierajmy je przy ciepłej słonecznej pogodzie, będą wtedy smaczniejsze, a i nam będzie przyjemniej!

Zacznijmy od drzew i krzewów:

  • RÓŻE (Rosa sp.) – najbardziej popularną formą spożywania są konfitury i dżemy sporządzone z płatków, świetne do herbaty czy ciast, płatki świetnie pasują również do sałatek, wykorzystywać w kuchni można także owoce, bardzo bogate w witaminę C, bardzo smaczne w postaci marmolady czy herbatek, a także win i nalewek

1252195_roses_are_red___

1336882_rose_hips

Polecane gatunki o słodkich płatkach i owocach: róża dzika (Rosa canina), róża pomarszczona (Rosa rugosa), róża francuska (Rosa gallica)

Wymagania i pielęgnacja: stanowisko słoneczne, gleby przeciętne do słabych, niektóre gatunki bardzo dobrze znoszą suszę i polecane są do obsadzania skarp, odporne na mrozy, preferują gleby o odczynie kwaśnym. Możliwe choroby rdza, mączniak prawdziwy i rzekomy oraz plamistość liści.

  • BEZ LILAK (Syringa vulgaris) – kwiaty mają lekko cytrynowy smak i niesamowity aromat, świetne jako dodatek do sałatek oraz ozdoba ciast i tortów

1028071_lilac

Polecane gatunki: o fioletowych kwiatach, smak jest wyraźniejszy

Wymagania i pielęgnacja: dzikie okazy są tolerancyjne w stosunku do warunków glebowych oraz nasłonecznienia, zniosą okresowe susze i częściowe zacienienie, jednak niektóre odmiany potrzebują żyznej, świeżej gleby i stanowiska słonecznego, dobry gatunek na pachnące żywopłoty

  • AKACJA (Robinia pseudoacacia) – kwiatostany akacji świetnie smakują smażone w cieście naleśnikowym

1282752_robinia_blossoms

Wymagania i pielęgnacja: drzewo polecane na gleby suche i piaszczyste, miejsca o dużym nasłonecznieniu, bardzo cenne dla pszczół, do ogrodów polecana odmiana ‘Umbraculifera’ – kulista, ze względu na mniejsze rozmiary

  • BEZ CZARNY (Sambucus nigra) – kwiatostany o charakterystycznym, mocnym zapachu, do sporządzania nalewek, herbat, jak również smażenia w cieście naleśnikowym na słodko, owoce można przerabiać na dżemy, soki, nalewki, syropy, bardzo bogate w witaminę C, wspomagające odporność organizmu, barwnik z owoców służyć może również do barwienia potraw

 872792_elderberry

Wymagania i pielęgnacja: krzewy o malowniczym pokroju, pod koniec wiosny obsypane wielkimi kwiatostanami, a na jesieni fioletowo-czarnymi owocami, wymagania niewielkie, lubi stanowiska bogate w wapń i azot, łatwo się rozsiewa dzięki ptakom

W następnym poście o jadalnych kwiatach bylin oraz roślin jednorocznych i dwuletnich, między innymi bratków, stokrotek, nasturcji.